Napisanie listu, wysłanie tweeta, podpisanie petycji. Na pewno nie uda Ci się zmienić świata tak niewielkim gestem. A właśnie, że się da!
Co roku miliony ludzi takich jak Ty zmienia życie 10 osób, których prawa człowieka zostały pogwałcone. Chwila Twojego czasu: napisanie listu, wysłanie tweeta, zmieniła cały świat ludzi, których wspieraliśmy w ramach poprzednich edycji Maratonu Pisania Listów. Poznaj historie niektórych z nich.
Ana da Silva Miguel (znana również jako Neth Nahara) została aresztowana 13 sierpnia 2023 r. w Luandzie, stolicy Angoli. 14 sierpnia 2023 r. została skazana na sześć miesięcy więzienia za „obrażanie państwa, jego symboli i organów” za nagranie na TikToku filmu krytykującego prezydenta. W wyniku apelacji prokuratora z 27 września 2023 r. jej wyrok został zwiększony z sześciu miesięcy do dwóch lat więzienia. Pomimo skomplikowanego stanu zdrowia, przez osiem miesięcy odmawiano jej dostępu do codziennych leków. Podczas Maratonu Pisania Listów 2024 w jej imieniu podjęliśmy ponad 550 tys. akcji. Dzięki naszym wspólnym działaniom 1 stycznia 2025 r. angolijska TikTokerka została zwolniona z aresztu po ułaskawieniu przez prezydenta 25 grudnia 2024 r.
Rocky Myers, czarny mężczyzna z niepełnosprawnością intelektualną, spędził trzy dekady w celi śmierci w Alabamie. Został skazany za morderstwo w wyniku wadliwego postępowania naznaczonego uprzedzeniami rasowymi. Sędzia wydał wyrok śmierci wbrew woli ławy przysięgłych. W 2023 roku setki tysięcy ludzi na całym świecie wsparło Rocky'ego, podpisując petycje i wysyłając listy do gubernatorki Alabamy. W lutym 2025 roku wyrok śmierci na Rocky'm został zamieniony na dożywotnie więzienie bez możliwości zwolnienia warunkowego. To naprawdę niesamowita wiadomość, ponieważ technicznie rzecz biorąc, jest to drugie ułaskawienie osoby skazanej na karę śmierci w Alabamie od 1976 r.
Aleksandra Skoczylenko, rosyjska aktywistka antywojenna, w kwietniu 2022 roku została umieszczona w areszcie tymczasowym za zastąpienie etykiet z cenami w petersburskim supermarkecie antywojennymi wiadomościami o zbrodniach wojennych popełnionych przez rosyjskie wojska w ukraińskim Mariupolu. W 2023 roku została uznana za winną „świadomego rozpowszechniania fałszywych informacji o rosyjskich siłach zbrojnych” i skazana na siedem lat kolonii karnej. W ramach Maratonu Pisania Listów 2022 podjęliśmy ponad 594 tys. akcji w jej obronie. Dzięki naszym wspólnym działaniom Aleksandra jest dziś wolna. 1 sierpnia 2024 roku została zwolniona z kolonii karnej.
Rita Karasartova jest obrończynią praw człowieka i ekspertką w dziedzinie zarządzania obywatelskiego z Kirgistanu. Ponad dekadę swojego życia poświęciła na udzielanie indywidualnych porad prawnych. Pomagała osobom, których prawa zostały naruszone przez skorumpowany i niesprawiedliwy system prawny. W październiku 2022 roku Rita została aresztowana za wyrażenie sprzeciwu wobec nowej umowy granicznej, która przekazała Uzbekistanowi kontrolę nad zbiornikiem wody słodkiej – cennego zasobu w regionie. Za swój sprzeciw została oskarżona o próbę „siłowego obalenia rządu”, za co groziło jej do 15 lat pozbawienia wolności. W ramach Maratonu Pisania Listów 2023 napisaliśmy w jej obronie ponad 405 tys. listów i innych wiadomości na całym świecie. Połączyliśmy siły i udało się! 14 czerwca 2024 roku Rita została uniewinniona od stawianych jej zarzutów.
We wrześniu 2019 roku Mohamed Baker, prawnik działający na rzecz ochrony praw człowieka w Egipcie, został aresztowany w budynku prokuratury, gdzie miał bronić niesłusznie pozbawionego wolności działacza Alaa Abdela Fattaha. Mohamed spędził w areszcie dwa lata bez postawionych zarzutów, a następnie został oskarżony o „rozpowszechnianie fałszywych wiadomości”. Przetrzymywano go w więzieniu o zaostrzonym rygorze, w okrutnych warunkach. W ramach Maratonu Pisania Listów 2021 zebraliśmy ponad 311 tys. apeli, podpisów i listów na rzecz jego uwolnienia. Międzynarodowa presja przyniosła skutek i 19 lipca 2023 roku Mohamed został ułaskawiony.
Joanah Mamombe, Netsai Marova i Cecillia Chimbiri zostały uprowadzone w maju 2020 roku po prowadzeniu antyrządowego protestu w Zimbabwe. Były bite, poniżane i napastowane seksualnie. Gdy ich męki dobiegły końca, kobiety zostały oskarżone o przestępstwa związane z protestem oraz o upozorowanie własnego porwania. Podczas Maratonu Pisania Listów 2022 na całym świecie podjęto łącznie ponad 510 tys. akcji w ich obronie. 4 lipca 2023 roku Joanah i Cecillia zostały uznane za niewinne sfabrykowania własnego uprowadzenia. Netsai, która przebywa poza krajem, nadal pozostaje oskarżona o upozorowanie swojej męki. Całej trójce wciąż grozi więzienie za protestowanie podczas pandemii Covid-19. Ich oprawcy nadal nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności za swoje czyny. Walka nie dobiegła końca. Joanah, Cecillia i Netsai potrzebują naszego wsparcia i solidarności.
Yasaman Aryani zdecydowała się przeciwstawić irańskiemu prawu dotyczącemu przymusowego „zasłaniania” (noszenia hidżabu). W 2019 roku w Międzynarodowy Dzień Kobiet Yasaman, odważnie odsłaniając włosy, rozdawała pasażerkom pociągu białe kwiaty. Film o jej akcie buntu stał się popularny w Internecie, co skłoniło władze Iranu do jej aresztowania. Yasaman została skazana na szokującą karę 16 lat więzienia. W ramach Maratonu Pisania Listów 2019 w jej obronie podjęto ponad 1,240,000 akcji. Na efekty naszych działań i apeli Yasaman czekała cztery lata. Dzięki naszemu uporowi i wierze w lepsze jutro 15 lutego 2023 roku Yasaman odzyskała wolność. Zmiana jest możliwa. Musimy jedynie wytrwale o nią walczyć.
Bernardo Caal Xol z Gwatemali przez ponad cztery lata był niesłusznie więziony za obronę środowiska oraz praw swojej społeczności Kekchi, rdzennego plemienia Majów, dotkniętych budową projektu hydroelektrycznego na świętej rzece Cahabón w regionie Alta Verapaz w północnej Gwatemali. Pomimo braku dowodów wykazujących jego winę, 9 listopada 2018 roku Bernardo skazano na 7 lat i 4 miesiące więzienia za „przestępstwa ciężkiego rozboju”, których nie popełnił. W ramach Maratonu Pisania Listów 2021 w jego obronie podjęto ponad 511 tys. akcji na całym świecie. 24 marca 2022 roku Bernardo został zwolniony z zakładu karnego w Cobán. To wspaniała wiadomość dla niego, jego rodziny i całej rdzennej społeczności Kekchi w Gwatemali.
Nassima al-Sada, aktywistka i matka trójki dzieci, od wielu lat działa na rzecz praw obywatelskich, praw kobiet oraz praw mniejszości szyickiej w Arabii Saudyjskiej. W lipcu 2018 roku została aresztowana za pokojową obronę wyznawanych przez siebie wartości. Czekała na proces do czerwca 2019 roku. Podczas pobytu w więzieniu przez niemal rok przebywała w izolatce, była bita przez strażników, a także pozbawiono jej możliwości kontaktowania się z osobami z zewnątrz, w tym z prawnikiem. Dzięki kampanii, podczas której napisano 777 611 listów, tweetów i innych wiadomości, 27 czerwca 2021 roku Nassima odzyskała wolność i wróciła do rodziny oraz przyjaciół.
W kwietniu 2018 roku pracownik organizacji pozarządowej i obrońca praw człowieka Germain Rukuki został uznany za winnego szeregu sfałszowanych zarzutów, w tym buntu i stwarzania zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa. Skazano go na 32 lata więzienia w Burundi. Nie miał możliwości zobaczyć swojego najmłodszego dziecka, które przyszło na świat kilka tygodni po jego aresztowaniu. Jego rodzina wyjechała z kraju w obawie przed represjami. Germain odzyskał wolność 30 czerwca 2021 roku. W lutym 2022 roku, po niemal czterech latach rozłąki, zjednoczył się z bliskimi. Przyczyniły się do tego działania prawie 400 tysięcy osób, które wsparły kampanię na rzecz jego uwolnienia.
Dwie przyjaciółki, Popi Qwabe i Bongeka Phungula, zostały zamordowane w maju 2017 roku. Jeszcze do niedawna cierpienie ich rodzin potęgowały nieprawidłowości i opóźnienia w policyjnym śledztwie. 8 marca 2021 roku, po otrzymaniu petycji podpisanej przez ponad 341 tysięcy osób, śledztwo w sprawie ich morderstwa zostało wznowione. Po jego zakończeniu sprawę przekazano południowoafrykańskiemu Krajowemu Urzędowi Śledczemu. Siostra Popi, Thembelihle, powiedziała, że jest dobrej myśli i że w końcu ma poczucie, że zmiana jest możliwa.
Khaled Drareni spędził w więzieniu 11 miesięcy. W swoim kraju stał się symbolem walki o wolność mediów, tak bardzo potrzebnej w Algierii. Khaled został aresztowany w marcu 2020 roku, kiedy jako dziennikarz relacjonował przebieg pokojowej demonstracji. Został oskarżony o podburzanie nieuzbrojonego tłumu i działanie na szkodę integralności terytorialnej państwa. Skazano go na trzy lata więzienia tylko dlatego, że wykonywał swoją pracę. Nagłośnienie jego sprawy i masowa mobilizacja aktywistów i aktywistek przyczyniły się do tego, że Khaleda wypuszczono z więzienia 18 lutego 2021 roku. Nadal grożą mu zarzuty. Nie ustaniemy w wysiłkach, póki nie zostaną wycofane.
W 2019 roku aktywista i poeta Paing Phyo Min został aresztowany po tym, jak podczas swojego wystąpienia skrytykował wojsko w Mjanmie. Zarzuty wobec niego obejmowały m.in. „podżeganie” – władze twierdziły, że jego wystąpienie zachęcało żołnierzy do porzucenia swoich obowiązków. Paing Pho Min został skazany na 6 lat pozbawienia wolności. W ramach Maratonu Pisania Listów 2020 w jego obronie zebrano ponad 300 tysięcy listów. Kilka miesięcy później, 17 kwietnia 2021 roku, Paing Phyo Min został zwolniony z więzienia.
Wobec 18 studentów i studentek oraz jednego wykładowcy z Bliskowschodniego Uniwersytetu Technicznego w Ankarze w Turcji przez ponad dwa lata toczył się proces za udział w pokojowej demonstracji przeciwko zakazowi zorganizowania marszu równości na ich uczelni. Demonstrującym groziło do 3 lat pozbawienia wolności. 8 października 2021 roku zostali uniewinnieni z prawie wszystkich zarzutów. W ramach Maratonu Pisania Listów 2021 w ich obronie podjęto ponad 445 tys. akcji. Dwójka studentów – Melike Balkan i Özgür Gür – założyli własną organizację pozarządową i prowadzą kampanie na rzecz praw młodzieży LGBTI w Turcji.
W 2005 roku 16-letni Moses Akatugba został oskarżony o kradzież trzech telefonów komórkowych. Był torturowany przez policję i zmuszony do przyznania się do winy. Został skazany na śmierć. 28 maja 2015 roku, po przekazaniu ponad 800 tys. wiadomości do Prokuratora Generalnego Nigerii, Moses został ułaskawiony. Kiedy w końcu opuścił więzienie, wyraził swoją wdzięczność wszystkim, którzy się za nim wstawili: „Chcę was zapewnić, że wysiłek, który włożyliście w uwolnienie mnie, nie pójdzie na marne. Obiecuję, że zostanę aktywistą praw człowieka i będę walczył o innych”.
Młodzi ludzie z Grassy Narrows First Nation w północno-zachodnim Ontario w Kanadzie walczą o zdrową przyszłość dla siebie i swoich bliskich. Pięćdziesiąt lat temu celulozownia położona w górze rzeki wypuściła około 10 ton rtęci do systemu rzecznego. Zdarzenie to miało fatalne skutki dla żyjącego tam plemienia Anishinaabe, które tradycyjnie trudni się rybołówstwem. Poziom rtęci w rybach z Grassy Narrows ma tragiczny wpływ na zdrowie kolejnych pokoleń. Przez prawie pięć dekad władze federalne i lokalne nie ujawniały najważniejszych informacji dotyczących stanu zdrowia populacji Grassy Narrows, odmawiały oczyszczenia rzek, nie organizowały specjalistycznej opieki zdrowotnej, a nawet negowały, że istniało niebezpieczeństwo zatrucia rtęcią. Najnowsze badania ekspertów wykazały, że zatrucie rtęcią spowodowało jeden z najgorszych kryzysów sanitarno-epidemiologicznych w Kanadzie, a młode osoby były nim szczególnie dotknięte. 2 kwietnia 2020 roku rząd Kanady podpisał umowę o wartości 19,5 miliona dolarów na budowę domu opieki dla potrzebujących osób z Grassy Narrows.
15-letni Magai Matiop Ngong był uczniem, gdy 14 listopada 2017 roku skazano go na karę śmierci za morderstwo, które – jak tłumaczył sędziemu – było wypadkiem. Magai nie miał prawnika ani w chwili aresztowania, ani podczas swojego pierwszego procesu. Sędzia powiedział mu, że może złożyć apelację i prosić o uchylenie wyroku śmierci. W lipcu 2020 roku wyrok śmierci Magaia został uchylony i bohater Maratonu Pisania Listów 2019 został zabrany z celi śmierci. Sąd Apelacyjny wziął pod uwagę fakt, że w momencie popełniania przestępstwa Magai był niepełnoletni. W ramach Maratonu Pisania Listów w jego obronie podjęto ponad 765 tys. akcji na całym świecie. Magai opuścił więzienie 22 marca 2022 roku.