Uwięziona za obronę wolności kobiet

Nassima al-Sada kocha zwierzęta i prowadzi w domu ogród. Nawet w celi więziennej ma roślinkę, której z uwagą dogląda. To jej jedyne okno na świat zewnętrzny, za którym bardzo tęskni.

Przez większą część życia Nassima prowadziła kampanie na rzecz wolności kobiet w Arabii Saudyjskiej. Straciła przez to swoją własną wolność. Była jedną z prominentnych aktywistek walczących o prawa kobiet, w tym m.in. możliwość prowadzenia samochodu czy załatwiania codziennych spraw bez zezwolenia męskiego „opiekuna”.

Prawo opiekuńcze w Arabii Saudyjskiej nakazywało kobietom prosić mężczyznę o pozwolenie na wyjście z domu i inne codzienne czynności. Mimo że prawo to zostało w ostatnich miesiącach złagodzone, kobiety, które prowadziły kampanię na rzecz ich zniesienia pozostają więzione.

„Dlaczego nieletni chłopiec miałby być opiekunem dorosłej kobiety?”, pisała Nassima w 2016 r. „Dlaczego nie istnieje granica wieku, po której kobieta staje się dorosłą osobą, odpowiedzialną za swoje decyzje i życie? Dlaczego to mężczyzna ma być odpowiedzialny za jej życie?”

Nassima została aresztowana za pokojową pracę na rzecz praw człowieka w lipcu 2018 r. W więzieniu była źle traktowana. Między lutym 2019 i 2020 roku została umieszczona w osobnej celi, sama, w pełnej izolacji od innych aresztowanych. Nadal przebywa w więzieniu. Dostała pozwolenie na jedną rozmowę telefoniczną z rodziną tygodniowo, ale odmówiono jej wizyt, nawet z prawnikiem.

Mimo to, Nassima i jej rodzina nie poddają się. My też nie powinniśmy.

Szerszy kontekst sprawy Nassimy

Nassima al-Sada, aktywistka, edukatorka praw człowieka i matka trójki dzieci przez wiele lat prowadziła kampanie na rzecz praw obywatelskich i społecznych, praw kobiet i praw mniejszości szyickiej w Prowincji Wschodniej Arabii Saudyjskiej. Zgłosiła swoją kandydaturę w wyborach samorządowych w 2015 roku, ale zabroniono jej w nich uczestniczyć. Prowadziła również kampanię, która miała na celu zezwolenie kobietom na prowadzenie pojazdów i zniesienie systemu męskich opiekunów.

Nassima al-Sada została aresztowana 31 lipca 2018 roku. Była więziona w odosobnieniu od 20 lutego 2019 aż do lutego 2020, kiedy to została przeniesiona do głównego segmentu więziennego. Jej pierwsza rozprawa przed Sądem Karnym odbyła się 25 czerwca 2019 r. Drugie posiedzenie miało miejsce 19 lutego 2020 r., trzecie miało odbyć się w marcu 2020 r., ale zostało odwołane z powodu reorganizacji związanych z COVID-19, bez podania żadnych dalszych szczegółów. Dyplomaci dostali zakaz pojawiania się na posiedzeniach w sprawie Nassimy.

Nassima al-Sada pozostaje uwięziona w więzieniu Al-Mabahith w Dammam, oczekując kolejnej rozprawy i wyroku. Przed zatrzymaniem otrzymała groźby przez platformę Twitter. W więzieniu była zastraszana werbalnie i przywiązana do krzesła w trakcie przesłuchań. Ma pozwolenie na jedną rozmowę telefoniczną z rodziną w tygodniu, ale wizyty są zakazane. Ma adwokata, z którym nie pozwolono jej się spotkać.

W sierpniu 2019 władze Arabii Saudyjskiej wprowadziły długo wyczekiwane reformy w dyskryminującym kobiety systemie męskiej kurateli. Reformy te umożliwiły kobietom powyżej 21. roku życia między innymi ubieganie się o paszport i podróżowanie bez pozwolenia męskiego opiekuna; kobiety, które ukończyły 18 lat, uzyskały prawo urzędowej rejestracji narodzin dziecka, zgonu osoby krewnej, a także małżeństwa i rozwodu. Zgodnie z nowym prawem kobiety mogą również pełnić rolę głowy gospodarstwa domowego.

Mimo że reformy wprowadziły równouprawnienie kobiet w wyżej wymienionych aspektach życia i złagodziły restrykcje ograniczające ich swobodę przemieszczania się, nie zniosły systemu męskiej kurateli. Obowiązujące prawo wciąż zakazuje kobietom wejścia w związek małżeński bez zgody męskiego opiekuna, kobiety nie mogą też udzielić zgody na małżeństwo swoim dzieciom. Kobiety i dziewczęta w Arabii Saudyjskiej doświadczają systemowej dyskryminacji w prawie regulującym takie obszary jak zamążpójście i rozwód, dziedziczenie i przekazanie obywatelstwa swoim dzieciom.